Reform of the electricity sector in Ukraine – liberalization of the market and corporatization of companies

Abstract

Energy is a basic industry for any economy and ensures the country’s security, including economic security. The purpose of the article is to analyze the reform of the energy sector in Ukraine for successful integration into the energy sector of the European Union. The state of the energy industry from 2003 to 2018 is analyzed. The following main reasons for the decrease in electricity generation in Ukraine are identified – a decrease in production volumes, the annexation of Crimea and the anti-terrorist operation in the east of Ukraine, a decrease in the volume of energy output from Thermal Power Plants due to aging capacities, difficulties with raw materials, low efficiency, which, however, has a good effect on the environment due to a decrease carbon dioxide emissions. The directions of reforming the electric power industry of Ukraine are considered in the context of “industry-market-company”. Four electricity market models are analyzed and the new model of the competitor’s market for electricity in Ukraine with contract market, spot market, the balancing market is substantiated. The structure of the segments of the new electricity market and the participants are proposed. More than half of the electricity market is provided by nuclear power, which ranks the 5th in the world in terms of installed capacity. The analysis of the performance indicators of the nuclear company for 2007–2019 showed significant reserves for the company’s growth, which are being successfully implemented through strategic development projects and phased corporatization of the company as a tool of unbundling. The main challenges of implementation a new market model are analyzed and solutions are proposed.

Energetyka jest podstawową gałęzią gospodarki i zapewnia bezpieczeństwo kraju, w tym ekonomiczne. Celem artykułu jest analiza reformy sektora energetycznego na Ukrainie pod kątem pomyślnej integracji z sektorem energetycznym Unii Europejskiej. Analizie poddano sektor energetyczny Ukrainy w latach 2003–2018. Zidentyfikowano następujące główne przyczyny spadku produkcji energii eletrycznej na Ukrainie – spadek wielkości produkcji związany z aneksją Krymu i operacją antyterrorystyczną na wschodzie Ukrainy, spadek wielkości produkcji energii z elektrociepłowni ze względu na starzenie się mocy produkcyjnych, trudności z surowcami, niską sprawność, co jednak ma dobry wpływ na środowisko ze względu na zmniejszenie emisji dwutlenku węgla. Kierunki reformy elektroenergetyki Ukrainy rozważane są w kontekście „przedsiębiorstwo–przemysł–rynek”. Analizie poddano cztery modele rynku energii elektrycznej i uzasadniono nowy model konkurencyjnego rynku energii elektrycznej na Ukrainie z rynkiem kontraktowym, rynkiem spot i rynkiem bilansującym. Zaproponowano strukturę segmentów nowego rynku energii elektrycznej i uczestników. Ponad połowę rynku energii elektrycznej zapewnia energetyka jądrowa, która zajmuje piąte miejsce na świecie pod względem zainstalowanej mocy. Analiza wskaźników efektywności spółki jądrowej w latach 2007–2019 wykazała znaczne rezerwy umożliwiając jej rozwój, które są z powodzeniem wdrażane poprzez strategiczne projekty rozwojowe i stopniową korporatyzację spółki jako narzędzia unbundlingu. Przeanalizowano główne wyzwania związane z wdrożeniem nowego modelu rynku oraz zaproponowano innowacyjne rozwiązania.